vrijdag 23 december 2016

Kerst

Het zijn weer de donkere dagen, en ik ga ze lekker met mijn familie doorbrengen. Weer even tijd nemen voor pa en ma, de kerk, mijn oude jeugdvriendinnen en me helemaal vol laten stoppen bij het kerstdiner. Volgende maandag dus geen stukje, ik schrijf pas weer op twee januari.

Zalig Kerstfeest iedereen, en fijne dagen!

donderdag 22 december 2016

Nieuws, toch maar weer

Mijn nieuwsstukjes zijn niet populair, en dat merk ik aan alles. Ik heb dus lang geleden maar besloten om daar de brui aan te geven. Dat ging eigenlijk prima, want ik zag dat andere meiden die taak op zich hadden genomen op social media, vooral op Twitter. En eigenlijk beviel het me best om niet telkens nieuwsstukjes te hoeven schrijven, met al dat opzoeken dat daarbij hoort. Dat werd nu door anderen gedaan. Nu toch weer een nieuwsstukje, en het eerste kopje laat meteen al zien waarom:

@KanStaandPijpen gestopt
Wie het prostitutienieuws op Twitter heeft gevolgd, kent @KanStaandPijpen, ookwel bekend als KSP. Zij is een heel vocale en intelligente vrouw die flink door de wol geverfd is, zowel in de prostitutie als in het aktivisme voor onze rechten. Ze werkt al een tijd mee in mijn hulpploeg, en is heel waardevol omdat ze altijd goed en eerlijk maar hard argumenteert. Ze heeft ook veel kennis en veel contacten, dus ze is echt een aanwinst.

Ze hield op Twitter via haar account het nieuws bij. Twitter is sneller en makkelijker om dat op te doen dan mijn blogje, dus zij was daar beter in dan ik met mijn nieuwsstukjes. Ze ging ook de discussie aan, met mediamensen, politici, tegenstanders van prostitutie, en mensen die wel wat informatie konden gebruiken. Voor mij was ze vooral een aanwinst omdat ze het nieuws voor me bijhield. Ze miste haast niets.

Nu stopt ze. Ze schrijft zelf waarom, dat kan je in haar laatste Tweets lezen. En helaas is er nu nog niemand die dat gat vult, dus ik voel me wel verplicht om weer wat over het nieuws te gaan schrijven. Ik begrijp haar helemaal, en ik ben blij dat de frustratie van de social media niet betekent dat ze ophoudt om mij te helpen met mijn blog. Gelukkig maar, want ik waardeer haar heel erg.

De WRP
Ik heb een mailbox vol met paniekerige mailtjes van meiden die op de TV gezien hebben dat er snel over de WRP gestemd zal worden. Dat is niet zo, er moet nog een pak papier van de minister komen als antwoord op vragen van de kamerfracties, en daarna pas gaat er weer wat gebeuren, ookal weten we niet wat en wanneer. Intussen heb ik op mijn brief en mail over de WRP aan alle kamerleden behalve één terechtwijzing over de datum alleenmaar automatische antwoorden gehad. Ze zijn niet geïnteresseerd in hun werk, merk ik.

Er wordt binnen de sekswerkers, voorzover je ons als één groep moet zien dan, verschillend gedacht over de WRP. Volgens mij is het een wet die alleen meer mogelijkheden geeft aan de overheid om ons makkelijk uit te roeien, volgens andere vrouwen is het een stap vooruit omdat de minister een toezegging heeft gedaan dat hij niet gaat gelden voor de éénpitters. De criminalisering van het bedrijf en van alle jonge meiden vinden ze minder belangrijk.

Ik begrijp dat niet. Als je al gelooft dat een toezegging van een minister, die níét in de wetstekst wordt opgenomen, gaat worden waargemaakt, dan heb je nòg alleen dat voor éénpitters er niets verandert. Want voor ons is in principe nu niets geregeld, en met de invoering van de WRP zou dat dan blijven. Misschien. En als je kijkt naar al die regels die problemen gaan geven, en het overtreden daarvan een mìsdrijf wordt, tellen die dan niet mee?

We hadden meer kans gehad als we een vuist hadden gemaakt, maar helaas zijn er dus meiden die proberen te sjacheren met de overheid. Hoe dat afloopt heb ik wel vaker besproken. Sowieso is onze stem de laatste tijd zo verwaterd, dat we zelfs minder invloed hebben dan de vorige keer dat de wet bij de Eerste Kamer kwam. Er ontbreken ook sterke stemmen van toen. Als de minister kan kiezen naar welke hoeren hij luistert, worden dat allicht de meiden die met kruimels al tevreden zijn.

Als er weer beweging in komt, dan zal ik erover schrijven. Ik hou het in de gaten, en een paar mensen uit mijn hulpploeg nog beter dan ik. Niet alleen om te zien wat de wetgever gaat doen, want het is bijna zeker dat die wet erdoor komt. Het is ook belangrijk om te zien wat voor media-offensieven er aankomen om de politici te sturen. En er moet goed naar gekeken worden, want er wordt flink met onzin en leugens gestrooid, kijk maar:

De Rapporteur preekt onzin
De toezegging van een politicus is weinig waard, maar het is al snel teveel voor de verbiedertjes. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen is dus ook de media ingegaan met bangmaakverhalen dat de toezegging van de minister gaat zorgen voor meer misstanden in de prostitutie. Daarbij doet ze niet erg haar best om te zorgen dat de nieuwsberichten niet vol met onzin staan.

Het begon allemaal met een artikel op haar website, ookal wordt dat door de media en ook de aktivisten genegeerd. Daar roept ze de minister op om alternatieve regulering voor de éénpitters te voorzien, als we niet onder de WRP gaan vallen. Want anders ontsnapt straks iedereen naar de ongereguleerde prostitutie, met al die sluitingen overal.

In het radioprogramma Dit is de Dag krijgen we meer van haar te horen. Ze komt dan weer met een beeld wat ze schetst door de mogelijke slachtoffers die door CoMensha worden geturfd, en we horen haar verhalen over een onzichtbare groep die niet gevonden kan worden zonder vergunningen.

Het is nog steeds idioot om te denken dat er slachtoffers uit het oog zouden verdwijnen als ze niet vergunningplichtig worden. Nu al wordt iedereen telkens gecontroleerd en gesard door de politie, want je moet adverteren als je een klant wil. Dat ziet de politie ook wel. De éénpitters zijn nu al bijna allemaal onvergund, want je krijgt geen vergunning of het moet heel raar lopen, dus je verliest sowieso niemand uit het oog.

Iets anders was ook een rare kronkel: In ons land hebben we burgerrechten, dat de politie niet zomaar opsporingsmiddelen op je mag toepassen als er geen redelijke verdenking is. Als de toezegging van de minister wordt nageleefd, gaat dat recht ook weer gelden voor éénpitter-sekswerkers. Nu is het namelijk zo dat ze vanalles mogen omdat er zoveel onduidelijkheid is over wat er mag, en we als halve criminelen worden behandeld. Dat zou dan voorbij zijn. Dettmeijer vindt dat een probleem.

Waar het op neerkomt is dat de éénpitters straks misschien niet onder dezelfde onrechten vallen als de geëxploiteerde meiden. Dettmeijer wil gewoon dat er linksom of rechtsom met ons gesold en gekoeioneerd kan worden, want daar gaat het uiteindelijk om. Of dat nou via de WRP of anders is, dat maakt uiteindelijk niet uit. Zolang we maar goed lastiggevallen worden en de heksenjacht maar door kan. Maar dat is duidelijker in het rapport dan in de uitzending.

Als Yvette Luhrs in de uitzending een beetje vastloopt als wordt gevraagd naar waar de informatie van gemeentes naartoe kan lekken, vermaant Dettmeijer haar dat ze als onderdaan vertrouwen in de overheid moet hebben. Luhrs had kunnen komen met voorbeelden van informatie die bij Sjaban terechtkwam vanuit de politie, en informatie van de meiden in Utrecht die zorgde dat die na de sluiting op veel plekken niet meer aan de slag konden. Om lekkages naar buurtbewoners nog maar even te laten.

Ze houdt zich in. Ze weet ècht van meer, en ze is niet op haar mondje gevallen, en zéker niet cameraschuw. Ze zou er vol in kunnen gaan, maar dat doet ze niet. Ik weet haast zeker dat dat is omdat ze zichzelf niet buitenspel wil zetten in haar onderhandelingen met de overheid. Want zo werkt dat helaas, daar heb ik al wat over geschreven en daar heb ik al wat over doorgegeven.

Ik vind het onbegrijpelijk dat Yvette Luhrs zo blij doet over de WRP. Ze doet alsof het iets is waarvoor vanuit de hoererij gelobbied moest worden, terwijl het gewoon weer een extra touw om onze nek is. Vooral voor de jonge meiden, vooral voor de meiden met problemen, vooral voor de meiden die makkelijk in de knel worden genomen door exploitanten. Maar vanwege één vage toezegging gaat ze zich als een cheerleader gedragen.

Tineke Strik, Eerste Kamerlid voor D'66, die me trouwens ook geen antwoord op mijn mails en brieven heeft gegeven, laat weten dat ze wel ziet dat er een rare spagaat is in hoe we met de sekswerkbranche omgaan in Nederland. Ze is ook kritisch op het idee dat je van vergunningvrij laten van de éénpitters minder zicht op misstanden zou krijgen. Daar heeft ze gelijk in, en daar ben ik blij mee.

Ze heeft alleen niet heel goed naar het wetsvoorstel gekeken. Ze heeft het erover dat het het vergunningenbeleid uniformeert, dus overal hetzelfde maakt. Maar dat is niet zo. Er staat in de wet gewoon dat je het niet mìlder, maar wel hardvochtiger mag maken. En voor gemeentes die bijvoorbeeld éénpitters willen verdrijven had Opstelten vanaf de eerste ronde van de wet ruimte in de wet gelaten. Dat is niet verwijderd, alleen wat over toegezegd.

Maar dan weer een rare kronkel, als ze zegt dat sekswerkers als normale ZZP'ers moeten worden beschouwd, behàlve als ze werken met de bemiddeling van derden. Want de meeste ZZP'ers hebben wel met bemiddeling van derden temaken. Waarom mag het bij ons dan weer niet? En waar ligt de grens voor wanneer het bemiddeling door derden wordt genoemd? Want daar hebben we ook hele slechte ervaringen mee.

Bij de NOS kan je een artikel lezen dat gebaseerd is op Dit is de Dag, maar waar er dingen tussen aanhalingstekens staan die niet echt zo zijn gezegd. Er is wat gepoetst om het allemaal makkelijker te slikken te maken dat de helft van de mensenhandelgevallen ook echt in de éénpitters gevònden is, en niet alleenmaar wordt vermóéd. En dan ons criminelen maken als we niet de willekeurige zegen van een vergunning krijgen, ons "beschermen" noemen.

In Binnenlands Bestuur, een publicatie die zich richt op ambtenaren, maken ze het nog bonter. Daar zeggen ze dat Dettmeijer waarschuwt dat met de WRP het onmógelijk kan worden voor gemeente en politie om controle uit te oefenen op prostitutie en mensenhandel. Dat is bij de beesten af, zo ver als ze het doortrekken.

Ooit was het NRC Handelsblad een kwaliteitskrant. Nu komen ze met dit soort artikelen waarin even lekker stigmatiserend stemming wordt gemaakt. We krijgen natuurlijk ook even over de Nigeriaansen te lezen, die zoveel voorkomen in de mensenhandelverhalen door de B8/3 regeling die ze een verblijfsvergunning belooft als ze aangifte van mensenhandel doen, en die je in de echte branche nauwelijks ergens ziet. Maar dat kan het NRC niet schelen.

Dettmeijer doet geen moeite om die dingen te corrigeren. Dat vindt ze wel best, paniekzaaien is toch het doel, en later is het niet haar schuld als mensen na gaan trekken of het wel klopt wat de media zeiden. Intussen blijft ze doen alsof ze de wijsheid over het vak en de misstanden in pacht heeft, terwijl ze zich alleen laat informeren door het OM, de politie en CoMensha. In het meest recente rapport maakt ze ook een opzetje om de klantcriminaliseringswet te gaan gebruiken.

Ze werkt vooral met de cijfers die CoMensha turft. Tegelijk trekt ze zich er weinig van aan. Je kan bijvoorbeeld hier lezen dat wanneer de cijfers over hoe erg de misstanden zijn omláág gaan, dat opeens niet betekent dat er gewoon minder te vinden is, maar dat de politie kennelijk niet meer zijn best kan of wil doen. Want alles betekent dat er meer aandacht naar mensenhandel moet. Als het minder wordt heeft de politie niet genoeg aandacht, als het meer wordt is dat goed omdat er meer in zicht komt en er dus meer aan gedaan moet worden, en blijft het gelijk, dan moet er meer aandacht naar. Het is altijd dezelfde conclusie.

Advertentiewebsites aan de beurt
De klantcriminaliseringswet was een grote hit bij de Tweede Kamer, dus Gert-Jan Segers gaat door met zijn pogingen om alles rondom de hoererij aan te pakken. Hoeren zelf zijn volgens de publieke opinie slachtoffers, dus als je de prostitutie kapot wil maken kan je die niet aanpakken, en moet alles eromheen dan maar worden aangepakt zodat we ons werk niet meer kunnen doen. De advertentiewebsites zijn aan de beurt, zoals we al konden voorzien.


Gronings museum
Nu dat in Groningen de raamprostitutie in het A-kwartier is weggeveegd door de overheid, komt er een tentoonstelling over in het Scheepvaartmuseum. Scheepsvolk en hoeren, dat hoort immers bij elkaar. Die mannen zitten soms weken op zee, en hebben dan even nodig om stoom af te blazen voordat ze weer moeten gaan. En zomaar iemand versieren, dat is voor zeelui niet wat ze nodighebben. Er moet even gewerkt worden.

De tentoonstelling heb ik niet gezien. Ik ga er niet voor in de auto zitten, of er moet een klant in de buurt wonen. Maar ik krijg genoeg indruk van wat de bedoeling is door gewoon te kijken naar dit artikel waarin de kunstenaars die de tentoonstelling hebben opgezet uitleggen wat ze wouden bereiken. En dat is natuurlijk het opjutten van het stigma. Als je geen zin hebt om te registreren kan je ook de lijn van het verhaal samenvatten in dit citaat:
Om in de termen te blijven: Je moet hier met een kutgevoel vandaan gaan.
Het is even natrappen na de sluiting. De hoeren moesten weg, want zogenaamd trokken we de buurt naar beneden. Het maakt daarbij niet uit dat als je de hoeren weghaalt, de boel niet beter wordt of zoals in Amsterdam alleenmaar verder verloedert omdat wij juist hard werken om de buurt prettig te maken. Dat is goede business, maar ook gewoon goed mens-zijn.

Zeeuwse Zedenzaak
Ik krijg een hoop vragen over de Zeeuwse zedenzaak waarbij twee mannen en een vrouw werden beschuldigd van mensenhandel. Ik kan daar kort over zijn, ik weet niet meer dan wat jullie ook zelf kunnen nagaan door te gaan zoeken naar informatie. Soms heb ik kennissen die dichtbij zo'n zaak staan, maar deze keer gewoon niet. De vonnissen zijn beschikbaar, en daar zien we weer een heel bekend plaatje.

De dwang is dat er zou zijn gedreigd en gescholden, en dat ze bij haar polsen zou zijn gepakt toen er foto's werden gemaakt voor Kinky. Dat wordt bewezen verklaard omdat zij de beschuldiging zegt, en zichzelf niet tegenspreekt. Het steunbewijs is dat de foto's bestaan, dùs is ze gedwongen om die foto's te maken! Het zou een giller zijn als het niet echt was hoe die rechters denken. Dat moet ookeens een eigen stukje.

Eigenlijk is dwangmiddelen zoeken alleen een manier om de rechter bozer te maken. Als minderjarige kàn je volgens de Nederlandse rechtsstaat niet "betekenisvol instemmen" en ben je als minderjarige dus àltijd gedwongen. En minderjarigen dwingen, dat is toch wel een hele erge misdaad. Ook als ze maar drie maandjes van haar achttiende af is. Want we hebben het hier niet over een klein kind.

Natuurlijk komt het groot in het nieuws. Ook dat de vrouwelijke verdachte werd veroordeeld tot de tijd die ze al in voorarrest had gezeten. Tegen haar was meer bewijs dan tegen de mannen, omdat ze veel had bekend, maar toch mocht ze vrij, want ze ging huilen tijdens haar zitting. En dat werkt gewoon. Want de rechter heeft een harde hadn als je standvastig bent, en medelijden als je gaat janken, dat is ons rechtssysteem.

De klanten zijn ook hier voor de bijl gegaan. Net als in Valkenburg is het weer een snelle behandeling. De twee klanten die verstandig genoeg waren om niet te gaan bekennen werden wrokkig vrijgesproken, de rest krijgt taakstraf en een strafblad. Ze hadden immers niet gezien dat het meisje minderjarig was, en dat rekent de rechter ze flink aan. Ze hebben immers niet de verzachtende omstandigheid dat ze speciaal opgeleide zedenagenten zijn.

Het OM, en ook de rechter, neemt de klanten héél erg kwalijk dat ze niet om de identiteitspapieren van hun meisje hebben gevraagd. Ze doen alsof dat compleet normaal is, terwijl in een wereld waar zo met hoeren wordt omgegaan, je heel weinig hoeren zal vinden die zo gek zijn om hun identiteitspapieren aan klanten te laten zien. Als het kon deden we dat niet eens met politie, maar dat is nou eenmaal verplicht. Ze zijn helemaal wereldvreemd. Een klant die dat geduldig uitlegde, kreeg daarvoor ooknogeens extra straf.

Toen de politie in de eerste dagen dat het 'slachtoffer' aan het werk ging al een controle deed, werd ondanks papierencontrole niets gedaan aan dat ze minderjarig was. Volgens het verhaal-achteraf van de politie wisten de dappere dienders wèl meteen dat het mis zat, maar lieten ze haar per ongeluk eerst met rust en konden haar drie weken lang niet terugvinden. Terwijl ze wel volop adverteerde.

Die agenten zijn opgeleid om overal spoken te zien, àlles als mensenhandel te behandelen, en mogen bij hoeren alles doen wat ze willen. Vooral Zeden. Toch hebben ze haar gewoon laten gaan totdat vanaf de kant van de ouders de melding kwam dat het ging om hun minderjarige dochter. De politie staat een beetje voor paal, maar wordt niet gedemoniseerd. Klanten die geen training of bevoegdheden hebben krijgen een strafblad. Ik vind dat krom.

Het 'slachtoffer' gaat helemaal mee in het pooierverhaal, en haar verklaring is dus ook muziek in de oren van het OM. Ze zou bijvoorbeeld twee geslachtsziektes hebben opgelopen door het werk, en daardoor binnen drie weken onvruchtbaar zijn geworden. Dat is een heel raar verhaal, als je iets van SOA weet, maar het werkt kennelijk heel goed om daarmee flinkwat 'schadevergoeding' en smartengeld los te krijgen.

Dit komt breeduit in het nieuws als een schokkende zaak van dwang en vermoorde onschuld. Terwijl het voor de journalisten netzo makkelijk moet zijn als voor mij om deze kronkels in het verhaal te vinden. En mensenhandelzaken die in hoger beroep sneuvelen worden stilletjes genegeerd, terwijl dat er steeds meer lijken te worden. Het is haast of de rechtbank het emotionele oordeel velt, en er dan nuchter wordt teruggekrabbeld in hoger beroep.

Proud
Belangenvereniging Proud, waar Yvette Luhrs van hierboven deel van is, doet goede dingen als het gaat om meiden die hulp nodig hebben. Ik ben het niet met alles eens wat ze doen, maar de hulp aan personen die ze verlenen is gewoon goed, en daar ben ik heel blij mee. Dat hebben we sinds de Rode Draad niet meer gezien, en het is hard nodig dat iemand het doet. Je kan hun rapport hier lezen.

Lichtpuntje
Ik eindig een nieuwsstukje graag met een lichtpuntje. Het is zo lelijk anders allemaal. Deze keer een artikel waarbij een Belgische publicatie een protest door Belgische prostituees serieus neemt, en zonder te badineren of er dingen bij te halen gewoon eerlijk verslag doet. Dat vind ik nou mooi. Hadden we dat soort kwaliteitsmedia maar in Nederland.

maandag 19 december 2016

Verhalen

Mensen denken in verhalen. Als je ergens over vertelt, vertel je een verhaal. Als je ergens over denkt, maak je er meestal een verhaal van. Het kost bestwel veel moeite om ergens over te praten of na te denken zonderdat je dat doet terwijl het een soort verhaal is. Daarom is rekenen, logisch redeneren en objektief kennis opbouwen zo moeilijk. Daar zit geen verhaal in, dus je moet je geest ervoor iets onnatuurlijks laten doen.

Overal om je heen gebeuren dingen. En al die dingen zijn onderdelen van verhalen. Dat steentje langs de weg is onderdeel in een verhaal van de trucker die een container bouwafval wegbracht en toen bij verrassing een nieuw deuntje op zijn radio hoorde. En van de man die zat te suffen achter het stuur tot hij opeens een slinger maakte van de schrik toen een steentje zijn voorruit liet barsten. En van de vrouw die bijna werd gebotst door een man die opeens zomaar ging slingeren.

We maken dus overal verhalen van. Zo kijken we naar de wereld. We zien verhalen gebeuren, en we zijn onderdeel van verhalen. Die zien we gebeuren, en we doen eraan mee als een soort rollenspel. Alles gebeurt om redenen. En die redenen zijn onderdeel van het verhaal, en moeten dus ook aan de regels van verhalen houden. Zoals dat er motivatie voor alles moet zijn, een reden. Maar dat is eigenlijk meestal niet zo, dus zijn de verhalen die we hebben meestal heel onbevredigend vanwege alle losse eindjes.

Religie vult dat natuurlijk heel goed in. Als meisje leerde ik dat alles deel is van het plan van de Here. Dat rondt alle verhalen die je meemaakt mooi af, en het geeft je een gevoel dat de wereld onder controle is, en dat je kan vertrouwen op de verhalen om je heen, dat die goed af zullen lopen als je maar lang genoeg wacht. Dat is natuurlijk niet zo, maar dan wordt het in de Hemel wel goedgemaakt.

Als je toch je greep op dat geloof wat kwijtraakt, ga je zien hoe onordelijk de wereld is. De verhalen moet je er echt zelf in máken, want anders zijn ze er niet. Gelukkig doet je geest dat vanzelf, maar dat zorgt er ookweer voor dat twee mensen die in dezelfde toestanden zitten, twee heel verschillende verhalen ervan kunnen maken, en ècht niet van de ander begrijpen dat die het als een heel ander verhaal ziet. Daar komen veel ruzies vandaan.

Veel verhalen zijn onbevredigend. En die voelen als slechte ervaringen, met veel losse eindjes zonder afsluiting. Sommige verhalen zijn mooi en goed, en vertellen we ook jaren daarna nog aan onze vrienden. We leven voor mooie verhalen, want zo ervaren we de wereld. We willen onderdeel zijn van verhalen, en dan ooknog graag een belangrijk personage die goed naar voren komt.

Ik heb er in mijn blogje ooit eerder ook wat over gezegd. Ik kan het niet meer terugvinden. Ik klaagde toen dat om een leuke blog te zijn, mijn blogje eigenlijk ook een soort verhaallijn moet hebben, maar dat ik dat gewoon niet had omdat ik alleen schrijf over wat er echt gebeurt in mijn leven. En dat is nou eenmaal geen Hollywood-film. Er zit niet zoveel verhaal in de werkelijkheid. Ik heb alleen anekdotes voor jullie.

Heel lang heb ik niet zoveel hoeven doen aan verhalen. Ik werkte in de thuisontvangst, ik had mijn werkflatje, en daar ontving ik mijn klantjes. Daar had ik een konijnenholletje waar de klant zich eventjes kon verstoppen met mij. De verhalen van zijn leven, die bleven juist buiten, en bij mij kon hij erover praten. Ik was juist een vast punt in hun levens, ik veranderde niet, en ik was er altijd.

Dat moet je immers ook hebben. Als alles om je heen maar blijft veranderen, dan raak je de kluts kwijt. Mensen willen vastigheid, en bij die vastigheid kunnen ze dan hun verhalen kwijt. Ik was de spiegel voor hun verhalen, ik was juist de vaste plek waar ze niet zich van hoefden af te vragen wat hun nieuwe relatie naar mij toe was. Ook als alles op zijn kop stond, bij mij konden ze even komen uithijgen.

Eigenlijk heel tegenstrijdig dus dat ik daarmee op moest houden. Ik moest het opgeven, en voor al die mannen is dat plekje er dus niet meer. Ik heb heel veel gehoord dat ze dat bestwel missen. Soms genoeg om dan maar niet meer met me af te willen spreken. Ik was opeens terechtgekomen in een situatie die bestwel in een verhaal zit, maar dat verhaal is weer iets waardoor ik makkelijk op te speuren zou zijn, dus dat krijgen jullie helaas niet van me.

Van mijn konijnenholletje moest ik dus wat anders gaan doen, en dat werd escort. Escort is héél anders werken. Het is niet een man een plekje geven om even buiten de deur stoom af te blazen. Je komt even in zijn leven. Zelfs als je een hoteldate met hem hebt, zit dat eraan. En omdat je in zijn leven komt, kom je in zijn verhalen, en daar moet je inpassen, want anders is het onbevredigend.

Niet dat de klanten snappen dat het zo werkt. Maar het werkt zo, dat heb ik wel gemerkt. Niet omdat ik dat zelf zomaar even uitdokterde. Maar omdat ik merkte dat ik iets niet goed deed, dat er iets niet helemaal lekker ging met mijn escortklanten, en ik maareens advies ging vragen bij de tophoeren waar ik contact mee heb. Die allemaal in de escort zitten, en dat is ook niet zomaar.

Die meiden hebben me goed in de schoolbanken gezet. Alles werd met een stofkam doorgenomen, en overal hadden ze kritiek op. Dat was best slecht voor mijn ego. Ik heb heel wat jaren ervaring, al is dat wel ervaring in een andere, en makkelijkere, soort van hoererij. Maar als ik toch weer goed wou worden in wat ik nu deed, dan moest ik maar even heel hard slikken en erkennen dat ik veel kon leren van die kritische vrouwen. Dat vond ik niet makkelijk.

Bedakrobatiek hoefden ze me niet te leren. Dat was maar goed ook, want ik heb alleen mailcontact met ze, en daarmee leer je geen sekstechniek. Dat moet je gewoon doen, en tot je het zelf gedaan hebt weet je eigenlijk niet waar het om gaat. Ze vertelden me liever over de sterke kanten van hun soort hoererij. Waar het vooral over ging was de psychologie van de escort, en daarbij was het verhalen voor en na, of zoals ze het meestal noemen, "arcs."

Zo'n "arc" betekent dat je de klant een glimp laat krijgen van de verhalen waar je deel van uitmaakt. Of die verhalen nou bestaan of niet. En bij een escort is het "niet" natuurlijk, je houdt het een illusie, want je zit er niet op te wachten dat klanten zich in je eigen leven gaan mengen, of dat nou als voyeur is of als iemand die vindt dat hij aan je bestaan moet gaan prutsen omdat hij het goed met je voorheeft. Of meestal, omdat hij gewoon bezitterig is geworden.

Als je goed genoeg bent, hoef je niet eens het hem als een illusie voor te houden, maar kan je hem ook een rol laten spelen in je arc. Dat is iets waar ik nog niet aantoe ben, maar ik vind het reuze interessant om erover te horen, want het is een hele intense manier van met je klanten omgaan, en het is een vaardigheid die ik ook wil hebben. Bovendien blijf je dan je klant zijn hele leven bij. Dat heeft wel wat.

De tophoeren houden het niet bij een arcje hier of daar. Die hebben achtergrond-arcs, over wat ze voor illusie spinnen wat hun eigen achtergrond is, die hebben arcs die aanhaken op de voorkeuren van de klant, om te laten zien dat ze "toevallig" goed bij de klant passen, die hebben intimiteit-arcs die benadrukken dat de klant een bijzonder plekje in hun hartje heeft, en complexiteit-arcs om te laten voelen dat alles veranderlijk is en hij niet zeker kan zijn van zijn zaak.

Het moet allemaal overlappen, er mag geen moment zijn dat er geen arc gaande is. En dat allemaal spontaan, subtiel en ongedwongen ook nog! De klant mag immers niet voelen dat hij meegesleept wordt in een illusie. Tegelijk moet het wel iets zijn wat hem niet in zijn eigen leven raakt, maar waar hij wel in geïnvesteerd raakt. En op een positieve manier die hem nieuwsgierig maakt, dus moet er wel een idee bij zijn dat er vanalles nieuws te ontdekken is, waarin hij een centrale rol heeft. En tegelijk hè? Dat gaat mij allemaal nog veel te ver.

Wat zo'n arc nou eigenlijk allemaal inhoudt wordt wel erg technisch, en dat soort stukjes zijn niet erg populair. Bovendien lukt het me nooit om genoeg uit te leggen dat het niet verkeerd begrepen wordt, en ik zie het echt heel erg averechts misgaan als ik het ga proberen uit te leggen. Bovendien is het eigenlijk geen goed idee om iets uit te leggen wat je zelf ooknog aan het leren bent. Dus dat komt misschien ooit nogeens.

maandag 12 december 2016

Antwoord op: Trauma

Soms zit iemand te luisteren naar een verhaal over prostitutie, meestal dus ellendeporno, en komt er een wending in het verhaal die toch wel heel raar is. Dan zie je heel soms mensen moeilijk kijken, want dan begint het toch te knagen dat het verhaal wat ze horen misschien niet zo betrouwbaar is. Dan komt de TV-presentator, de schrijver, de officier van justitie of de vertegenwoordiger van de zieligheidsindustrie met het verlossende woord: het komt door het trauma. En we kunnen door.

Nou, nee dus!

Je komt het nergens anders tegen dan in de mensenhandelverhalen, en dat moet al meteen de eerste rode vlag zijn om te zien dat je hier met onzin temaken hebt. Aan lager wal geraakte hoeren, of in andere verhalen alleen de gedwongen hoeren, of in andere verhalen alleen de door loverboys betoverde hoeren, maar meestal gewoon àlle hoeren, zijn zo getraumatiseerd dat ze het rare gedrag gaan vertonen wat nodig is om het verhaal uit de ellendeporno waar te kunnen laten zijn.

Gepraat over trauma komt ook voor in de vrouwenopvang. Dat is een branche die héél dicht tegen de reddingsindustrie voor hoeren aanligt, en daar is dus ook overeenkomst mee. Veel bedrijven in de ene branche zitten ook in de andere, en nemen het gedachtengoed van de ene branche mee naar de andere. Een belangrijke overeenkomst is dat het draait om het koesteren van een slachtofferverhaal, en dat de tegenspraken daarmee moeten worden weggemoffeld met verhalen over afwijkende psychologie. En het moet zijn schuld zijn, niet de hare, dat zij "raar" denkt. Dus dan wordt het trauma.

Het wordt niet altijd ook een trauma genoemd. Het OM bijvoorbeeld gebruikt regelmatig de term "angst" op dezelfde manier. Getuigen, slachtoffers en verdachten verklaren niet wat het OM wil omdat ze angstig zijn voor de grote boze pooier. Soms gebruiken ze alleen de "invloed" van de pooier op het denkvermogen van het slachtoffer. Maar uiteindelijk komt het allemaal op hetzelfde neer, door sterke emoties die de verdachte veroorzaakt doet het slachtoffer rare dingen, en zorgt dat ze liegt.

Trauma klinkt beschadigd en zielig, en het beeld van de geknakte meid komt soms helemaal niet goed uit in het verhaal. Dan wordt het woord een beetje vermeden, want er moet onderscheid komen tussen de invloed die zorgde dat de vrouw ging hoeren, en de verschrikkelijke ellende die het hoeren zelf haar heeft aangedaan en die apart door de zieligheidsindustrie moet worden opgelost. Dan heet het iets als PTSD bijvoorbeeld.

Er bestaat echt zoiets als een psychologisch trauma. En er bestaat PTSD. Hele nare psychologische aandoeningen, die je leven goed overhoop kunnen gooien. Van die dingen kan je persoonlijkheid opeens er heel anders gaan uitzien, en je kan blijvende sporen met je meedragen. Je gedrag wordt er ook door beïnvloed, en je kan dingen voor jezelf gaan blokkeren of ontkennen. Dat zijn echte dingen, waar echt rekening mee gehouden moet worden.

Maar dat werkt niet zoals in de fabeltjes die we horen uit de mythologie over prostitutie. Want dan doet het wel heel selectief hele onlogische dingen, en laat het zich voor de rest niet zien waar je wèl effecten van een trauma zou verwachten. Het vult alleen de gaatjes in de mythologie op, als het slachtoffer niet alles zo heeft gedaan of verklaard zoals het OM of de reddingsindustrie uit zou komen.

Trauma zorgt er in de eerste plaats in een aantal verhalen al voor dat de pooier aantrekkelijk is voor het traumaslachtoffer. Ze komt in zijn greep omdat ze getraumatiseerd is, en dus zoekt naar wat ze al kent. Dat doet een normaal trauma nietzosnel, dat zorgt er juist voor dat je supergevoelig en paranoia wordt, zodat je geen vertrouwen meer hebt, en achter elke boom een gluiperd ziet staan en daarvan wegrent. Maar dat doet het trauma bij dit soort verhalen nou net weer níét.

Het trauma zorgt er ook voor dat wat er gebeurt nooit opnieuw wordt bekeken. Als het slachtoffer eenmaal iets heeft gedaan "om het trauma" blijft ze daar ook bij, ook wanneer ze erachterkomt dat ze bedrogen of bespeeld is, ook als ze niet meer in een panieksituatie is. Al die onstabielheid en zelftwijfel, en ook de momenten dat je opeens ontnuchtert en ziet wat je aan het doen bent, die bij een echt trauma komt kijken, en waardoor de mensen met een trauma rust noch duur hebben, die zijn heel handig niet aanwezig in de traumaverhalen over hoererij.

Dat trauma zorgt er zelfs voor dat die meisjes, ondanks al dat geweld, die dwang, die ellende, en dat trauma zelf, Oscar-waardige acteerprestaties geven. Ze laten aan vriendinnen niets zien, aan ouders niet, aan klanten niet, en zelfs niet aan de politie na urenlange nachtelijke verhoren. Het trauma geeft ze superkrachten om overal een plausibel antwoord op te hebben, en te laten zien dat ze zichzelf goed in de hand hebben. Kom daar maar eens om bij een echt trauma.

Trauma zorgt ook dat die meiden járenlang hetzelfde blijven doen. Ze zijn helemaal passief tegenover hun ellendige situatie, en zitten te wachten tot de nobele reddingsindustrie en de heldhaftige politie ze uit hun kast komen slepen. Ze hebben nooit een mentale instorting, en doen nooit in de jarenlange paniek van hun trauma iets dols waardoor ze opvallen bij klanten, uitbaters, buren of collegaatjes. Ookal zou je dat bij een ècht trauma wel verwachten.

Zulke tovertrauma's zorgen er zelfs voor dat de slachtoffers wèl initiatief nemen als het gaat om hele rare dingen doen. Zoals expres dagboeken zo bijhouden dat het lijkt alsof ze helemaal niet uit trauma handelde, maar bij haar volle verstand deed wat goed voor haar was. Zoals netwerk opbouwen onder de klanten. Zoals planning maken, en overstappen van pooier als het haar uitkomt. En dat is als je nog niet begrijpt dat sekswerk van zichzelf al vol initiatief zit.

Intussen motiveert het trauma ook om nooit om hulp te vragen, nooit naar buiten te treden, en nooit wat te laten merken. Dat is iets wat we wel kennen van echte trauma's, maar daar gaat het erom dat mensen het wel wìllen, maar het niet effectief kùnnen doen. Omdat alle soorten menselijk contact verstoord zijn door hun inwendige chaos. Maar bij tovertrauma-slachtoffers kan ander soort contact weer wèl prima, en is het alleen de ellende van het verschrikkelijke sekswerk dat niet naar buiten kan.

Het trauma is voor loverboyslachtoffers zelfs een soort afstandsbediening. De loverboy hoeft niet bij ze te zijn, en hoeft geen contact met ze te kunnen hebben, om toch ze te kunnen besturen als een marionet. Alles wat ze doet dat de reddingsindustrie niet bevalt is haar ingeprent door de loverboy, die als een toverpooier erin slaagt om een mens onuitwisbaar en onaantastbaar te programmeren, ookal is dat generaties grote instituten nooit gelukt.

Maar het trauma zit niet in de weg bij het werk. Hoererij heeft nodig dat je jezelf goed in de hand hebt, dat je om kan gaan met je eigen seksualiteit en die van anderen kan aanvoelen. Die meiden werken enthousiast en goed, zonder ontevreden klanten die zich in de kou gezet voelen. En dat is raar als je bedenkt dat mensen met trauma's, vooral met een seksuele kant eraan, juist die dingen ongeveer onmogelijk vinden.

En niet alleen hindert het niet bij het werk, met al die emotionele houvast die je ervoor moet hebben, niet alleen doet het èlk dingetje uit de vorige paragraafjes, het gaat ook àltijd, de héle tijd goed. Ze maakt geen uitglijders, ze verklapt niets, ze laat niet opeens wat zien, ze stort nooit in. Met al die belasting door het trauma zou je dat toch wel verwachten, afentoe. Vooral met al die bijkomende verhalen over drugs, slaapgebrek en geweld erbij. Maar zo werkt trauma dan opeens weer niet.

Het trauma is ook slecht voor je geheugen. Nou ja, slecht voor herinneringen die tegenspreken wat het OM wil horen. Dus die tegenspraken kunnen ze rustig negeren en wegsussen, want dat komt toch door het trauma. Maar andere verklaringen, die ze wèl uitkomen, zijn wèl geloofwaardig. Want dat zijn overweldigende ervaringen die door het trauma in hun geheugen gegrift staan, en wel móéten kloppen. En welke welke zijn, beslist het OM natuurlijk.

Wel dit, niet dat. Wel zus, niet zo. Zo doet dat trauma de hele tijd wel wat de moralistenbende en de reddingsindustrie wil, en juist niet wat ze niet uitkomt. Door het slachtoffer het stempel "trauma" te geven, kan er vanalles over haar worden aangenomen, en vanalles over haar worden gezegd, waar ze zelf niets over in te brengen heeft. Je kan haar immers niet geloven, zij heeft een trauma.

Maar ook nadat ze als buikspreekpop door het OM gebruikt is, blijft het trauma nuttig. Want zelf wil ze misschien helemaal niet maanden of jaren doorbrengen in de zieligheidsindustrie, waar ze als een koetje gemolken wordt voor het zorgbudget wat ze oplevert en het gelobby dat met haar verhaal, of het verhaal óver haar, kan worden gedaan. Maar ze is niet mondig, want ze heeft een trauma door haar pooier, dus dat beslist het zieligheidsbedrijf waar ze zit wel voor haar.

En die behandelen dat trauma, dat is de reden dat ze een duur behandeltraject kunnen declareren. Als ze geen trauma had, was er niets te behandelen en véél minder te verdienen. En dat trauma wordt bij voorkeur niet bekeken door serieuze medici. Vooral kwakzalvers-methodes als EMDR genieten de voorkeur. Die kunnen eindeloos doorgaan, en alleen de behandelaar kan zien of er voortgang is, en of het eindelijk eens af is.

Niet alleen de behandelings-kolossen van de zieligheidsindustrie gebruiken het trauma. Ook de kleinere clubs praten er graag en veel over, vooral om te onderstrepen hoe vies, eng en gevaarlijk seks wel niet is. Daar zijn alleen geen witte jassen. Daar heb je soms alleen een huisvrouw zonder papieren die haar "vlinders" "behandelt," of heb je het Evangelie als leidraad, en liggen bekering en genezing zo dicht bij elkaar.

Seks is iets wat we eng vinden als samenleving. We zijn er allemaal van overtuigd dat foute seks je geestelijk verminkt. Dat je van verkrachting of misbruik een harde knauw kan krijgen is natuurlijk waar. Dat ligt alleen niet aan hoe fout, immoreel of pervers de seks is, maar hoe hard je persoonlijke grenzen zijn verbroken. Dat het seks was is niet belangrijk. Dat je in het diepst van je persoon geweld bent aangedaan, daar gaat het om.

Maar we zien seksueel geweld toch wel weer als erger dan andere soorten geweld, ookal is daar eigenlijk geen reden voor. Seks heeft volgens zoveel mensen toch weer temaken met je waardigheid, dat je er wel een extra knauw van móét hebben gekregen als je foute seks hebt gehad. En werken met seks wordt gezien als hele foute seks, die dus wel heel verminkend voor je geest moet zijn.

Het traumaverhaal is dus een hele makkelijke manier om je rammelende ideologische verhaal te kunnen laten goedkeuren. Zowel in de pers als door de rechter. En het is een opzetje voor een lange rit langs het buffet van de zorgverzekeraars. Geen wonder dat het zo'n populair verhaal is, want de moralisten en de zieligheidsindustrie lopen in elkaar over. Maar wil je weten hoe trauma er echt uitziet? Lees dan dit verhaal maar eens.

maandag 5 december 2016

Toets

Nou, jullie hebben tijd genoeg gehad om je voor te bereiden. Mobieltjes uit, spieken is meteen een één en een schorsing, vergeet niet je naam op elk papier te schrijven. Nummer je antwoordvellen, schrijf met een blauwe of zwarte pen, geen potlood, doorhalingen moeten netjes zijn. Tijd voor een toets om te kijken of jullie het ook hebben begrepen. De vragen zijn multiple choice, essays mogen in de reacties. Veel succes!


Vraag 1
Vul aan: Liefde is...
  1. ...onbetaalbaar
  2. ...een feitelijkheid die invulling kan geven aan het dwangbestanddeel van art. 273f Sr (mensenhandel)
  3. ...een valstrik die door loverboys gebruikt wordt om kwetsbare meisjes mee de prostitutie in te dwingen
  4. ...te faken met glijmiddel
  5. ...in elk geval niet: je vriendin aanzetten tot prostitutie.

Vraag 2
"Je laatste boeking van dit weekend is naar Antwerpen" zei Dieuwke tegen Isabel. Isabel trok een pruillip.
"Op zondagavond helemaal uit Antwerpen terug naar Mijdrecht met het OV is veel te ver. Kan Sjaak me niet rijden?" antwoordde ze.
Dieuwke zuchtte. "Nee," zei ze nadrukkelijk, "Sjaak rijdt de hele week al, en morgen is zijn vrouw jarig. Hij heeft een vrije dag, je neemt maar gewoon het OV."
Isabel pruilde nog een momentje, zag dat het geen uitwerking had op haar werkgeefster, en pakte toen zelf haar telefoon. Ze belde naar Sjaaks mobiel. Ze gebruikte haar werkstem, met een klein vleugje wanhoop en een snufje weemoed.
"Hoi Sjaak, lieverd, met mij, ik hoor net dat ik naar Antwerpen moet, kan jij me alsjeblíéft rijden? Ah, wat fijn lieve schat! Ja, dan zie ik je morgen, kus! ... Ja, het is morgen pas ... Oh ècht? Maar net zei je nog dat je me zou helpen..." Ze zette onderbewust haar heup opzij, en pruilde tegen de telefoon.
"Maar dan moet ik helemaal alleen midden in de nacht op stap, dat durf ik ècht niet lieverd!" vervolgde ze, nog iets meer aangezet. Na een paar tellen klaarde haar gezicht op, met een brede grijns.
"Je bent een schàt! Je krijgt een hele dikke zoen van me! Tot morgen, lekkere beer van me, ciao!" en legde neer.
Met haar gewone stem zei Isabel nog even: "Kijk, zo doe je dat." tegen Dieuwke, en wiegde de deur uit. Dieuwke schudde haar hoofd.

Vul aan: Sjaak...
  1. ...is een soort bordeelbaas ofzo
  2. ...laat hier zien waarom het belangrijk is om emotioneel weerbaar te zijn als je escortchauffeur bent. Waar hij zich nu voor laat strikken is namelijk technisch gezien mensenhandel. Daar zijn mensen voor veroordeeld.
  3. ...zal hier wel goed aan verdienen
  4. ...is de sjaak
  5. ...is een mensenhandelaar, en Isabel is zijn slachtoffer. Mensenhandel is moderne slavernij, en de slachtoffers worden door hun afschuwelijke ervaringen voor het leven getekend. Isabel zal haar leven lang met de psychische littekens moeten proberen te overleven.

Vraag 3
Hoeveel klanten heeft een hoer gemiddeld per dag?
  1. Acht uur per dag, half uurtje per klant, dus zestien ofzo?
  2. Dat gemiddelde gaat van een stuk of drie tot zeven achter de ramen tot minder dan één in de escort.
  3. Met al dat zwarte werk komen we daar nooit achter, de politie zegt dat het er veertig zijn, maar dat kan dus best twee keer meer zijn, achter de schermen.
  4. Nooit genoeg.
  5. 15 tot 70, daar kan een vrouwenlijf echt niet tegen hoor! De gezondheidsschade die zoveel seksuele handelingen een vrouw aandoet kan nooit helemaal genezen.

Vraag 4
Wat is mensenhandel?
  1. Dat is als gewelddadige boeven meisjes dwingen om in de prostitutie te werken. Soms gebruiken die ook psychische dwang.
  2. Een vage term die steeds meer omvat. Het gaat om een situatie waarin een element van dwang moet zijn om iets voor iemand te doen, die dat uitbuit. Dat mag heel vaag zijn wanneer het maar om prostitutie gaat. Er valt veel onder "dwang" wat geen dwang zou moeten mogen heten, en veel onder "uitbuiting" dat geen uitbuiting zou moeten mogen heten. En soms is die "dwang" niet eens nodig voor een bewezenverklaring.
  3. Het is een levensgrote internationale maffia die erbij gedijt dat de mensen niet zien hoe geraffineerd ze te werk gaan
  4. Een sjabloon om migranten en vooral sekswerkers te kunnen wegpesten terwijl je doet alsof je ze redt
  5. Mensenhandel is een mensenrechtenschending. Het is een foltering, een onmenselijke behandeling van kwetsbare mensen. Het is een grove inbreuk op de fundamentele rechten van het slachtoffer, die levens onherstelbaar verwoest. Mensenhandel is de antithese van menselijke waardigheid. Het is de ultieme verlaging van de waarde van een mens tot gebruiksvoorwerp. Mensenhandel, de moderne slavernij.

Vraag 5
Wat doet een prostituee nou eigenlijk?
  1. Ze verkoopt haar lichaam
  2. Hij of zij verleent seksuele diensten
  3. Ze is een figurant in de uitvoering van een toneelstuk, een ballet, waar de man zijn patriarchale seksuele vooroordelen kan uitleven op een weerloos lichaam
  4. Een klant zijn geld in sex om laten zetten zonder de gebruikelijke tussenpersonen als autodealers, kledingverkopers, juweliers, makelaars enzovoort.
  5. Een prostituee is handelswaar in de seksindustrie. Verkocht als vee, tentoongesteld als vlees in een vitrine is zij het zichtbare deel van een meedogenloze criminele wereld, die vrouwen tot gebruiksvoorwerpen maakt, en hun menselijke waarde ontneemt.


Vraag 6
Wat is géén signaal van mensenhandel volgens het OM?
  1. Dat het meisje zelf zegt dat haar partner haar niet misbruikt
  2. Als ze een signaal van mensenhandel willen zien, is er àltijd een stok om mee te slaan
  3. Dat het meisje veel méér geld dan normaal heeft te besteden. Verder kunnen er heel veel subtiele signalen zijn, pas maar op
  4. De zedenagent pijpen is nog nooit als signaal van mensenhandel gebruikt
  5. Bij het verzamelen van signalen mensenhandel wordt objectief gekeken naar de situatie van het (mogelijke) slachtoffer, en wordt zorgvuldig de afweging gemaakt op basis van expertise van het mensenhandelteam. Een vaag niet-pluisgevoel is dus niet genoeg om te mogen spreken van een signaal van mensenhandel.

Vraag 7
Wat zijn de grootste risico's om als hoer rekening mee te houden?
  1. Gewelddadige klanten en pooiers
  2. Dat de overheid je dakloos, werkloos, kinderloos en arm maakt
  3. Dat je door de manipulaties van je pooier zelf gaat geloven dat je er zelf voor hebt gekozen, en dat hij zo je wil wegneemt om te ontsnappen
  4. Geslachtsziekte oplopen van de zedensmeris. Als je hem gratis moet naaien om af te kopen dat hij je ruïneert loop je risico, want die goorlappen willen zonder condoom.
  5. Mensenhandel is het grootste risico voor prostituees. Zelfs als ze "vrijwillig" beginnen, waarbij de waarde die aan die vrijwilligheid moet worden toegekend maar zeer de vraag is, komen ze zeer vaak toch terecht in een situatie van mensenhandel, moderne slavernij.

Vraag 8
Hoe herken je dat een prostituee gedwongen wordt om het werk te doen?
  1. Doordat ze onder de blauwe plekken zit, en niet kan ophouden met huilen, en duidelijk niet wil
  2. Doordat ze als je met haar alleen bent in je oor fluistert dat ze hulp nodig heeft en je de politie moet bellen
  3. Pooiers zijn zo doortrapt en geraffineerd dat ze niet zullen toestaan dat hun hoer laat zien dat ze gedwongen is. Met psychische druk zorgen ze dat die vrouwen je een happy hooker voorspiegelen. Je kan het dus nooit zien.
  4. Omdat ze het vertelt, en na wat scherpe kritische vragen nog niet door de mand valt als de zoveelste oplichtster
  5. De politie heeft het heel moeilijk om gedwongen prostitutie te ontdekken, want natuurlijk zal een gedwongen prostituee nooit toegeven gedwongen te worden. De dwang is onzichtbaar, en kan alleen door gespecialiseerde ambtenaren worden opgespoord. Dit maakt de bewijslast extreem moeilijk, en daarom zijn de verstrekkende uitbreidingen van opsporingsbevoegdheden zoals de grote politie-acties en controles waarbij huizen worden doorzocht, roerende zaken in beslag worden genomen en de prostituees uren worden verhoord helaas noodzakelijk. Klanten en exploitanten kunnen het in een kwartiertje echter zeker wel zien, die kiezen er alleen voor om het niet te zien, en die zouden eindelijk eens daarvoor strafbaar moeten zijn

Vraag 9
Welk percentage van de prostituees wordt gedwongen?
  1. Meer dan de helft
  2. Als je dezelfde definities voor "dwang" gebruikt als in andere soorten werk, moet het duidelijk onder de twee procent zijn. Als je huiselijke misstanden meetelt, dan kom je op dezelfde getallen als bij andere beroepsgroepen wanneer je ook daar de huiselijke misstanden meetelt. We zijn gewoon mensen.
  3. Niemand kiest voor dit werk. Linksom of rechtsom, dwang is het altijd.
  4. Je komt nog boven de procent uit als je de meiden meetelt die zelf regelen dat ze worden gedwongen voor de kick.
  5. Zeventig procent, maar van die overige dertig procent moet je je ook maar afvragen of dat wel zo vrijwillig is.

Vraag 10
Wat is de minst erge vorm van mensenhandel?
  1. Als er geen lichamelijk geweld wordt gebruikt, maar alleen psychisch geweld
  2. Het uitnodigen, meereizen of vervoeren van een prostituee over een landsgrens, want daarbij is zelfs de vage dwangcomponent expliciet niet nodig om het mensenhandel te laten zijn.
  3. Er zijn mensen die vormen van mensenhandel zonder lichamelijk geweld minder erg vinden, maar die begrijpen niet hoe erg psychisch geweld is. Eigenlijk is een simpele klap veel minder erg dan psychisch verkracht worden.
  4. Verliefd zijn als je hoer bent
  5. Elke vorm van mensenhandel is mensenhandel, moderne slavernij. Dat er subjectief verschillen in ernst worden gezien tussen de verschillende vormen van mensenhandel doet daar niets aan af. Het blijft mensenhandel, moderne slavernij, een foltering, een onmenselijke behandeling van kwetsbare mensen. Het is een grove inbreuk op de fundamentele rechten van het slachtoffer, die levens onherstelbaar verwoest. Mensenhandel is de antithese van menselijke waardigheid. Het is de ultieme verlaging van de waarde van een mens tot gebruiksvoorwerp. Mensenhandel, de moderne slavernij. Minder erg is ook erg!

Vraag 11
Wie is onze stem?
  1. Renate van der Zee, Elma Drayer en Jojanneke van den Berge
  2. Elke hoer heeft haar eigen stem
  3. Anke van Dijke, Henk Werson, Melissa Farley, Mary Honeyball, Patricia Perquin
  4. De enige reden om 1 stem te willen zoeken voor zo'n diverse groep als de hoeren, is als je maar 1 mond wil hoeven snoeren.
  5. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, officier van Justitie Jolanda de Boer en Parketofficier Warner ten Kate

Vraag 12
Waar kun je het best informatie verzamelen over prostitutie?
  1. Documentaires bekijken en kranten lezen
  2. Bij de hoeren en klanten zelf, want die zijn de enigen die zien wat er in hun levens gebeurt. Wel goed kritisch doorvragen, want er bestaan geen ongeladen vragen meer
  3. Door slim te combineren wat je in boeken van overlevers leest, met wat je via het nieuws vanaf de politie hoort, kan je de overkoepelende netwerken die achter de facade van prostitutie zitten herkennen
  4. Door het zelf te proberen. Iedereen vertelt je maar wat.
  5. De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, Comensha en het OM


Vraag 13
Meike is een leuk fris meisje van net achttien. Ze heeft een leuke vriend, Dries, een knappe brede vent met een mooie kaaklijn, die zich goed verzorgt en niet op de kleintjes let als hij haar mee uit neemt. Ze heeft het fijn met hem. Opeens ondergaat hij een radikale verandering. Hij wil dat ze achter het raam gaat staan, om geld voor hem te verdienen. Hij bedreigt haar met een mes, slaat haar, en scheldt haar uit. Als ze niet gaat hoeren, dreigt hij haar dood te steken...
Wat is het logische vervolg van dit verhaal?
  1. Het klinkt heel onwaarschijnlijk dat ze bij hem blijft, maar er zal wel meer achterzitten...
  2. Ze komt overstuur bij haar beste vriendin die haar overtuigt de politie en haar ouders te bellen. Zelfs als ze dat niet doet, voelt ze zich nooit meer bij hem op haar gemak, en durft ze hem na een poosje wikken en wegen niet meer te zien.
  3. Pooiers zijn echte top-psychologen, en gebruiken heel veel trucs om zo'n meisje achter de schermen helemaal onder controle te krijgen. Zij weet niet dat het gebeurt, en is machteloos in zijn handen.
  4. Ze schrijft een jankpost op het Viva- of Flairforum en krijgt van alle kanten het advies om "voor haar relatie te vechten" door eindeloos op hem in te zaniken. Hij wordt stapelgek en dumpt haar.
  5. Het slachtoffer is verliefd gemaakt door een loverboy, een proces dat "grooming" heet. Daardoor is ze in zijn macht, en kan niet loskomen van zijn invloed. Het is een schijnliefdesrelatie die wordt gebruikt om het slachtoffer tot prostitutie te dwingen. Zij is te bang en te veel onder zijn invloed om zelf nog te kunnen denken, en wordt volledig gestuurd door de mensenhandelaar. Ze is vanaf het begin van het groomingproces al slachtoffer van mensenhandel, moderne slavernij. Alleen door haar in een gespecialiseerde gesloten inrichting langdurig te behandelen kan ze weer in haar eigen kracht komen.

Vraag 14
Hoe denkt de gemiddelde Nederlander over de prostitutie?
  1. We vinden in Nederland prostitutie heel normaal.
  2. De gemiddelde Nederlander gelooft de media onvoorwaardelijk, en die verkopen fictie en ellendeporno alsof het feiten zijn. De prostitutie wordt voorgesteld als een wereldje van criminele karikaturen die sprookjes beleven.
  3. We zijn in Nederland veel te naïef als het over prostitutie gaat. Het is een ernstige vorm van georganiseerde criminaliteit waar omvangrijke meedogenloze multinationale netwerken achter zitten. De politie staat machteloos omdat ze de slimheid van de criminele netwerken onderschatten.
  4. Niet met het grote koppie. Slavernijporno is veel te lekker om het te vergallen met kritisch nadenken.
  5. De publieke opinie over prostitutie is er één van vrijheid, blijheid, maar zo is het niet. Mensen hebben romantische ideeën over prostitutie, zo van het hoort erbij, maar zo is het niet. Het is mensenhandel, moderne slavernij. Het is niet normaal, en dat moet je durven zeggen.

Vraag 15
Vul aan: De illegale prostitutie...
  1. ...is als er gedwongen prostitutie is, of als er minderjarigen werken ofzo
  2. ...is de tak van prostitutie die niet onder direkte controle van de overheid wordt uitgeoefend
  3. ...laat door te bestaan al zien dat de prostitutiewereld helemaal niets aan de misstanden wil doen.
  4. ...is een oase van rust en redelijkheid, zo lang de overheid je niet pakt
  5. ...is per definitie een criminele wereld, omdat de scheiding tussen legaal en illegaal is gemaakt om het grijze gebied op te heffen. Werk je niet met een vergunning van de gemeente, dan bedrijf je illegale prostitutie en kan je handhaving verwachten.

Vraag 16
Wat is het belangrijkste om goed omzet te draaien als hoer?
  1. Jong en slank zijn
  2. Betrouwbaar en goed je diensten leveren, en je klanten zich altijd welkom laten voelen
  3. Klanten zoeken naar het grensoverschrijdende. Hoe smeriger de handelingen, hoe groter de winst.
  4. Je klant elke keer afgepeigerd naar huis laten gaan, pas als hij moet stoppen omdat hij niet meer in zich heeft, en met grote verwachtingen voor de volgende keer
  5. Pooiers dwingen hun slachtoffers de winst te vergroten door lange dagen te maken, lage prijzen te vragen, onveilig te werken en telkens van locatie te veranderen. Dit vergroot hun winsten ten koste van de waardigheid en menselijkheid van hun slachtoffers, die worden verkocht als vee.


Vraag 17
Hoe weet je zeker dat je als klant geen risico loopt om strafrechtelijk vervolgd te worden?
  1. Als je niet kiest voor een vrouw die zwarte borsten van de mishandeling heeft, of waar er in de advertentie staat dat ze minderjarig is.
  2. Je kan nooit zeker zijn. Nu is het al geobjectiveerd strafbaar als de hoer onder de achttien is, als de klantcriminaliseringswet erdoorkomt is dat ook zo als er een mensenhandelsituatie hoort te worden vermoed volgens het OM
  3. Klanten en pooiers lachen in hun vuistje, want door mazen in de wet zijn ze nog steeds niet strafbaar.
  4. Alleen als je dispuutgenoot bent van de minister van Veiligheid en Justitie
  5. De klant is de grote financier voor de mensenhandelindustrie, door zijn onstilbare vraag naar meer en steeds jongere meisjes voor illegale prostitutie kan deze onmenselijke moderne slavernij voortduren. Omdat er nog geen wetten zijn om de klant verantwoordelijk te kunnen houden kan de klant niet aangepakt worden. Het grote probleem is de immense bewijslast die nodig is om verwijtbaarheid bij hoerenlopers aan te kunnen tonen. Hier moet een eind aan komen door klanten breder strafrechtelijk verantwoordelijk te stellen.

Vraag 18
Vul aan: Klanten zijn...
  1. Seksbeluste zielenpieten
  2. Een doorsnee van de mannelijke bevolking, misschien zelfs wel wat netter
  3. Naïef, want ze krijgen bij een prostituee eigenlijk niet wat ze echt zoeken
  4. Welkom om eens langs te komen bij iemand die niet meteen een oordeel over ze klaar heeft
  5. De financiers van mensenhandel, de onmenselijke moderne slavernij die zij in stand houden

Vraag 19
Meiden die door instanties en hulpverlening uit prostitutiesituaties worden gehaald, en worden begeleid en behandeld om ze te normaliseren, gaan in de regel binnen afzienbare tijd na hun vrijlating terug naar hun eerdere situatie, en meestal intensiever. Dit verschijnsel van recidive wordt in de hulpverlening 'hervictimisatie' genoemd.

Wat is de logische conclusie die we hieruit trekken?
  1. Ze pakken die meisjes kennelijk niet stevig genoeg aan, die moeten echt leren hoe ze zelfstandig kunnen zijn. Ze moeten eindelijk echt worden losgemaakt van hun loverboys. Ze moeten beter worden behandeld, en meer aandacht krijgen. De loverboys moeten lang achter de tralies om ze weg te houden bij die kwetsbare meisjes.
  2. Dat die meiden als ze buiten de invloed van de hersenspoelers zijn weer zichzelf oppakken en doorgaan met hun leven. Hoererij is de ervaring waar ze het meest aan gehad hebben, dus gaan ze daarnaar terug.
  3. Het bewijst dat pooiernetwerken zelfs binnen de gesloten inrichtingen hun mannetjes hebben, die de meisjes onder druk blijven zetten. Het groomingproces gaat door binnen de zogenaamd veilige muren van de instellingen, zodat het meisje weer miljoenen voor de loverboy kan gaan verdienen als ze weer op straat wordt losgelaten. De hulpverleners staan machteloos tegen de miljardenindustrie van de pooiers.
  4. Dat het met die toko's er meer om gaat om hun morele superioriteit met vette winst bot te vieren op zondige meisjes, dan om ze iets mee te geven waar die meiden zelf het nut van zien. Misschien ging het hier toch niet om een rechtschapen engeltje à la Victor Hugo, die alleen een kansje nodig had om een deugdzaam seksloos modelmeisje te worden.
  5. Dat deze meisjes telkens weer slachtoffer worden van pooiers kan alleen worden voorkomen door veranderingen aan te brengen in de samenleving. Als wij als maatschappij kunnen zeggen: "stop, dit willen wij niet, dit accepteren wij niet," en daar geloofwaardige strafrechtelijke sancties aan verbinden, dan kunnen we optreden tegen dit soort misstanden, en kunnen deze meisjes een menswaardig bestaan opbouwen buiten slachtofferschap in de mensenhandel, de moderne slavernij. Daarom is het nodig ze langdurig gesloten op te vangen bij behandelende instanties die nauw samenwerken met Justitie, zodat hervictimisatie onmogelijk wordt.

Vraag 20
Wie heeft het initiatief in een pooierrelatie?
  1. De pooier, de vrouw probeert juist weg te komen
  2. Het is een tegenspel tussen de hoer die de pooier manipuleert, aanstuurt en creëert enerzijds, en de pooier die haar forceert anderzijds. Ze moeten beiden hun rol spelen, of het valt uitelkaar
  3. De hoer en de pooier zijn allebei marionetten van internationale mensenhandelnetwerken
  4. De hoer bespeelt de pooier zodat hij haar precies zo dwingt als ze lekker vindt.
  5. De pooier heeft alle macht. Die feitelijke positie van overwicht misbruikt hij om het vaak minderjarige meisje te manipuleren om valse verklaringen af te leggen, en zo de rechtsgang te frustreren. Hij brengt haar tot prostitutie en heeft daar voordeel van, en is derhalve een mensenhandelaar. Deze relaties zijn schijnliefdes, en het voorwenden van een liefdesrelatie vult het dwangbestanddeel in van mensenhandel, moderne slavernij.

Vraag 21
Na de wip kruipt de hoer tegen haar klant aan. Hij heeft op zijn leeftijd wat meer tijd nodig om weer op adem te komen. Ze praten wat, hij over zijn leven, zij over haar dromen. Zij vertelt hem over haar arme jeugd, en hoe ze graag voor zichzelf zou willen werken, maar nog een schuld van dertigduizend Euro heeft af te lossen voordat ze kan ophouden te werken voor haar huidige baas, die haar geld afpakt en niet eerlijk tegen haar is. De klant is ontroerd door haar verhaal, en wil haar het geld wel lenen. Dan neemt hij in één keer de schuld over, en kan zij op haar gemak aflossen, en voor zichzelf gaan werken. Hij gunt het haar wel, en hij zal niet eens om rente vragen. Zij geeft hem een dikke kus, en bedankt hem innig voor zijn hulp.

Vul aan: Deze klant is...
  1. ...iemand met een hart
  2. ...onverstandig. Je kunt je rollen als hoer en klant nou eenmaal beter gewoon hoer en klant laten, want anders komt er vanalles aan verwikkelingen van.
  3. ...vast meer van plan. Die heeft nu een gratis privéhoertje!
  4. ...net in een duizenden jaren oude truc getrapt
  5. ...een mensenhandelaar. Door haar geld te lenen creëert hij een schuld die een feitelijk overwicht inhoudt, waarmee aan het dwangbestanddeel van de delictsomschrijving is voldaan. Door de betalingen te innen wordt het uitbuitingsbestanddeel van de delictsomschrijving ingevuld. Hiermee is het bewijs compleet voor ongekwalificeerde mensenhandel, moderne slavernij. Hij is een mensenhandelaar, zij is zijn slachtoffer. Het is een groot onrecht dat het betalen van zo'n overnamesom nog niet als bewijs van mensenhandel door de zittende magistratuur wordt geaccepteerd.

Vraag 22
De politie en het OM hebben de afgelopen jaren grote aantallen acties uitgevoerd om misstanden in de prostitutie op te sporen en bloot te leggen. De veronderstelling is namelijk dat er vanuit de hoeren geen aangifte of hulpvraag zal komen als er misstanden zijn. Daarom worden er razzia's en overvallen uitgevoerd waarbij zonder melding, hulpvraag of zelfs maar gerede aanleiding vrouwen worden onderworpen aan opsporingsmiddelen. Het gaat dan om door misleiding vergaren van informatie, binnentreden op plaatsen van arbeid, binnentreden in woningen, vernielingen in de zoektocht naar bewijs, inbeslagname van documenten zoals papieren, agenda's, dagboeken en kalenders, inbeslagname van telefoons, tablets, baar geld en computers, en urenlange intimiderende verhoren waarbij gedreigd wordt met arm, werkloos, dakloos en kinderloos maken. Ondanks de massale politieinzet en de manipulaties van de verslagen van verhoren is het resultaat van deze acties extreem mager geweest. De enige zaken waarbij de acties enige bijdrage leverden waren ook zonder de acties aan het licht gekomen. Wat zou voor politie en OM de logische conclusie zijn?

  1. Ik kan niet geloven dat de politie zoiets zomaar doet. Er zal wel meer aan de hand zijn. In de krant noemen ze het toch ook telkens een succes?
  2. Dat er al jaren een mythe wordt nagejaagd, en dat dat eens moet stoppen.
  3. Hieruit concludeer je dat de politie te langzaam en te lui is om de mensenhandelnetwerken te volgen. Die spelen razendsnel in op veranderingen, en ontwijken de politie makkelijk.
  4. Dat het eens tijd wordt om de hele heisa op te schorten, te concluderen dat al die misstanden op zijn zachtst gezegd fantasie zijn gebleken, en eens te onderzoeken of de aanstichters van deze brutale burgerrechtenschendingen niet eens op de korrel moeten worden genomen in strafrechtelijk onderzoek naar détournement de pouvoir
  5. De conclusie is dat het misdrijf mensenhandel, moderne slavernij, moeilijk op te sporen is. Het verplaatst zich telkens naar sectoren waar de acties niet plaatsvinden, en door de beperkte opsporingsbevoegdheden is het OM aan handen en voeten gebonden. De conclusie is derhalve dat er meer opsporingsbevoegdheden nodig zijn om door het stilzwijgen van daders, slachtoffers en getuigen heen te breken, grootschaliger politie-inzet noodzakelijk is, en er betere wetgeving moet komen om de bewijsdrempels te verlagen en de strafmaat te verhogen. De zittende magistratuur moet in deze zaken haar obstructionistische houding laten varen en constructief met het parket samenwerken.



Vraag 23
De Wet Regulering Prostitutie brengt veel nieuwe regels waar gemeenten de prostitutie mee kunnen bedwingen. Waar zijn de regels voor gemaakt?
  1. Om mensenhandel te bestrijden en de sociale positie van prostituees te verbeteren.
  2. Om prostitutie in elke vorm te kunnen verdrijven, er is immers niet één regel bij die een prostituee méér rechten geeft
  3. Om gemeentes de kans te geven misstanden in de prostitutie aan te pakken, want nu kunnen de pooiernetwerken zich achter de bestaande regels verstoppen.
  4. Om rust in de vastgoedmarkt te brengen, door te kunnen garanderen dat waardevermindering van kavels door nabije prostitutie (en andere bedrijvigheden waar het bordje "seks" op kan worden geplakt) kan worden tegengegaan.
  5. Om de gemeentes beter houvast te geven voor hun deel van de interorganisationele taken die zij als ketenpartners in de strijd tegen mensenhandel, moderne slavernij, moeten uitvoeren. Zo hebben zij middelen om dwang en geweld in de prostitutie tegen te gaan. In nauwe samenwerking met hulpverlening, politie en het parket kunnen zij zo de gelederen sluiten en barrières opwerpen voor mensenhandelaren.

Vraag 24
Waarom doen sekswerkers sekswerk?
  1. Omdat het zo gelopen is, en ze er door omstandigheden wel aan moesten beginnen
  2. Omdat het hun baan is. Het is volwaardig werk, dat wordt gekozen om veelal dezelfde redenen als elke willekeurige baan.
  3. Omdat ze in de macht zijn gekomen van mensenhandelnetwerken. Die hebben loverboys en pooiers die een zesde zintuig hebben voor kwetsbare vrouwen, die door een criminele machine tot de laatste cent worden uitgebuit
  4. Seks. Geld. Allebei tegelijk. Is het niet logischer te moeten uitleggen dat er mensen zijn die dat niet doen?
  5. Het is voor te stellen dat er vrouwen zouden kunnen zijn die het vrijwillig doen, maar het is gebleken dat het beeld van de vrije, blije prostituee die voor zichzelf kan opkomen een illusie is geweest. Vrouwen worden gedwongen, soms door geweld of psychisch geweld, soms door armoede of een situatie waar hun uitbuiter overwicht op ze heeft. Bij de vrouwen die volhouden zelf te kiezen voor prostitutie moeten er maar eens kritische vragen worden gesteld naar hoe vrijwillig dat nou eigenlijk is.

Vraag 25
Wat is de weg vooruit?
  1. Tja, de gulden middenweg dan maar...
  2. Complete decriminalisatie van het vak. Geen extra regeltjes, geen extra bemoeienis, behandel het als elk ander werk.
  3. De staat moet prostituees kansen geven om uit te stappen, en daarbij de pooiers genoeg gevangenisstraf geven dat de vrouwen niet bang hoeven te zijn hem ooit weer te zien.
  4. De Nederlandse manier om met alles om te gaan: De hoeren niet vervolgen of controleren zodat ze lekker zaken draaien en omzet maken, en intussen kraaien we in media en parlement dat we het een schande vinden, maar dat we het omdat we zo ruimdenkend zijn maar tolereren. Niemand doet iets om een ander te zieken, en iedereen kan lekker prat gaan op zijn eigen gelijk.
  5. Er moet worden ingezet op het schoon maken van de branche. De conclusie is derhalve dat er meer opsporingsbevoegdheden nodig zijn om door het stilzwijgen van daders, slachtoffers en getuigen heen te breken, grootschaliger politie-inzet noodzakelijk is, en er betere wetgeving moet komen om de bewijsdrempels te verlagen en de strafmaat te verhogen. De zittende magistratuur moet in deze zaken haar obstructionistische houding laten varen en constructief met het parket samenwerken. Als dat niet werkt, rest alleen nog de onvermijdelijke stap van het afschaffen van de prostitutie. Wie kan daar tegen zijn?

Bonusvraag:
Voor die leerlingen die altijd haantje de voorste moeten zijn, is er nog een bonus te verdienen. Schrijf in de commentaren een kort essay over wat je nou geleerd hebt van mijn blogje.


Pennen neer, geef je antwoordblad maar door naar voren, en dan zal ik de antwoordsleutel even uitleggen.

Reken voor elke keer dat je A hebt geantwoord géén punten. Al die antwoorden zijn samengeraapt van de opmerkingen van mensen die nooit hebben stilgestaan bij wat er speelt in de hoererij, en die alleen wat vaags hebben meegekregen via de media. Dat zijn op zich meestal goedbedoelende mensen, die denken dat ze genoeg weten voor een mening, maar eigenlijk daar meer huiswerk voor hadden moeten doen. Ze zijn allemaal fout.

Voor elke keer dat je B of D antwoordt, mag je vier punten bij je totaal optellen. Dat zijn juiste antwoorden, en als je alleen die antwoorden hebt gekozen, heb je bijelkaar honderd punten verdiend. Elk punt is een tiende van een rapportpunt, dus dan heb je een tien verdiend. Misschien heb ik mijn toets wel te makkelijk gemaakt, als twee van elke vijf antwoorden goed zijn.

De antwoorden die ik achter C heb gezet zijn gehaald uit de samenzweringstheorieën over een grijze onderwereld in de prostitutie, met alle verzinsels die moeten worden verzonnen om te zorgen dat die theorietjes niet heel raar overkomen als je erover gaat nadenken. En van alle betweters, die zich niets aantrekken van hoe het echt zit, omdat ze hun eigen mening belangrijker vinden. Elke keer dat je C antwoordt, dan kost je dat twee punten.

Tenslotte de antwoorden die achter EDIT: E staan. Die zijn geknipt en geplakt uit wat het OM schrijft, voor de buitenwereld, voor de rechter of voor zichzelf. Die zijn ook allemaal hartstikke fout, maar dat zal geen verbazing geven aan mensen die mijn blogje al langer lezen. Elke keer dat je EDIT: E antwoordt, kost je dat tien punten.

Tel al je punten maar op, en deel het getal maar door tien. Dan krijg je je cijfer. Heb je een zes of meer? Dan ben je geslaagd, gefeliciteerd! Je kan natuurlijk wat bijstuderen, maar het is goed genoeg. Heb je een cijfer onder de zes? Dan weet je ècht niet genoeg van hoe onze bedrijfstak werkt, en moet je toch mijn blogje nog maareens van voor naar achter doorwerken. Heb je een negatief cijfer? Dan is er weinig meer aan je te redden, maar heb je wel een mooie toekomst bij het ministerie van Justitie voor je.